به گزارش پرشین خودرو، صنعت خودرو به عنوان یکی از صنایع پیشران کشور همواره از جایگاه قابل اهمیتی برخوردار است و با توجه به نقش کلیدی ایران خودرو در این صنعت، سعی خواهد شد پیرامون ریسک های ناشی از بازار و وابسته به این سهم با استفاده از پارامتر بتا، روند قیمتی شرکت را مطابق با آن تحلیل کنیم.
ضریب بتا برای ارزیابی عملکرد یک سهم از طریق مقایسه بازده آن با بازده بازار محاسبه می شود و می تواند به عنوان شاخصی برای رتبه بندی ریسک مورد توجه قرارگیرد. عواملی از جمله چرخه تجاری سیاست پولی و مالی دولت، تحولات سیاسی و اجتماعی و همچنین تحولات اقتصادی منجر به ایجاد ریسک سیستماتیک می شوند که این ریسک به طور همزمان بر قیمت غالب سهام موجود در بازار اثرگذار است.
لذا محاسبه بتا به عنوان روشی برای تخمین نوسان متاثر از نوسانات بازار، دید بهتری برای انتخاب یک سهم با توجه به میزان ریسک پذیری فعالان بازار، ارائه می دهد.

در ادامه به بررسی و محاسبه بتای ایران خودرو بر مبنای برآورد نرخ های بازده تاریخی شرکت طی بازه 3 ساله و با نگاه ویژه به برجام می پردازیم.
برای محاسبه بازدهی سهم از نوسان روزانه قیمت و برای بازدهی بازار از درصد تغییر روزانه شاخص کل استفاده شده است.
همانگونه که در شکل اول مشاهده می شود، ایران خودرو به عنوان متغیر وابسته به بازار از معادله رگرسیونی y=1.5x-0.01 پیروی می کند که با لحاظ داده های در محدوده، بتای تعدیل شده آن برابر با 1.5 است.
برای تفسیر این عدد بتای بازار به عنوان مبنای مقایسه برابر با یک در نظر گرفته می شود و با توجه به اینکه بتای ایران خودرو نسبت به بتای بازار بزرگتر است، در نتیجه نوسان پذیری بیشتر و همچنین پتانسیل بازدهی بالاتری از این سهم انتظار می رود؛ به طوریکه اگر سهم در روندی تعادلی و منطقی قرار گیرد با توجه به ضریب بتای بالای ایران خودرو به شرط افزایش شاخص کل، قاعدتا باید بازدهی به مراتب بالاتری نسبت به بازده بازار نصیب سهامداران این خودرویی شود که چرایی این موضوع در ادامه بررسی شده است.
از سوی دیگر روند قیمتی ایران خودرو و شاخص کل از همبستگی قابل توجهی برخوردار است که این همبستگی در نیمه نخست سال 2016 همزمان با اجرای برجام تقویت شده است.
بورس پس از گذران دوران سخت رکودی، در دی ماه 94 همزمان با اجرای برجام شرایط مساعدی را تجربه کرد و صنعت خودرو که از تحریم ها بیش از سایر صنایع لطمه دیده بود، در مسیر رشد قرار گرفت.
در این برهه زمانی به دلیل فضای مثبت ایجاد شده در بازار سرمایه به ویژه گروه خودروسازی، ضریب بتای ایران خودرو به شدت افزایش یافت تا بازدهی به مراتب بالاتری نسبت به متوسط بازدهی بازار و بتای تعدیل شده را فراهم کند و عملا دخالت داده های سه ماه پایانی سال 94 بتای ایران خودرو را در دوره 3 ساله به حدود 2.4 رساند.
طی حدودا یک سال اخیر بازدهی ایران خودرو روندی متفاوت نسبت به بازدهی بازار تجربه کرد به طوریکه ضریب بتا (با اعتبار پایین تر نسبت به بتای تعدیل شده معادل 1.5) رقمی حدود 0.6 را نشان می دهد و این بدان معناست که وابستگی ایران خودرو به بازار تا حدود زیادی کاسته شده است و افت یک سال اخیر این سهم به رغم ثبات شاخص کل و روند کلی بازار مؤید همین موضوع است.

در مجموع روند قیمتی سهام ایران خودرو را می توان از این زاویه به سه بخش تقسیم کرد. نخست دوره 1.5 ساله تا پیش از دی ماه 94 (برجام) که وابستگی بالا با شتابی بیش از روند شاخص را نشان می دهد، 4 ماه رویایی برای این سهم که بازدهی چند برابری نسبت به شاخص کل را پس از برجام رقم می زند و حدود یکسال اخیر که ایران خودرو ضمن کاهش وابستگی به بازار بورس با افتی محسوس به زیر ارزش ذاتی خود در محدوده 260 تومان رسیده است که عمده دلیل آن را می توان به جریان نقدینگی نامتعارف در بازار و انتظار سهامداران برای مشاهده ثمره برجام در صورت های مالی سال 96 نسبت داد.
اجرای برجام شروعی برای احیای صنعت خودروی کشور و به ویژه ایران خودرو به شمار می رود و حال با گذشت حدود یکسال و نیم از اجرایی شدن آن علاوه بر جبران افت تولید، این شرکت توانسته به خودروسازان بین المللی نیز بپیوندد.
سرمایه گذاری مستقیم پژو در ایران و آغاز تولید محصولات جدید از برجسته ترین دستاوردهای برجام برای این شرکت به شمار می رود که می تواند شرایط را برای بازگشت سهم به روند منطقی و نزدیک شدن به ضریب بتای تعادلی طی ماه های آتی فراهم کند.
- بورس امروز